کارفرما و کارمند هر دو باید ماهانه یکسری حق بیمه پرداخت کنند، در این درس به آموزش انواع حق بیمه و همچنین مزایایی که بیمه برای کارمندان دارد می‌پردازیم.
اکثر کشورها برای حمایت از نیروی کارشان در دوران بازنشستگی اقدام به راه‌اندازی بیمه کرده‌اند، در ایران هم سازمان تأمین اجتماعی طبق قانون چنین کاری را برعهده دارد، کارمندان در طول سی سال که کار می‌کنند به طور منظم حق بیمه پرداخت می‌کنند و این سازمان این مبالغ را سرمایه‌گذاری کرده و در ازای آن یکسری خدمات به کارمندان می‌دهد، در این درس ابتدا به معرفی انواع بیمه‌هایی که به کارفرما و کارمندان مرتبط است می‌پردازیم و سپس مزایایی که سازمان تأمین اجتماعی ارايه می‌کند را بیان میکنیم.
انواع بیمه
کارفرماها مکلفند هر ماه دو نوع حق بیمه پرداخت کنند، یکی حق بیمه‌ای که برای کارمندان پرداخت می‌کنند و دوم حق بیمه‌ای که برای پیمانکاران پرداخت می‌کنند.
بیمه کارمندان
کارفرماها مکلفند هر ماه قبل از پرداخت حقوق کارمندان، مبلغی را تحت عنوان حق بیمه به اداره تأمین اجتماعی پرداخت کنند، مبلغ حق بیمه بر اساس حقوق پرداختی به کارمند است و میزان آن در مجموع ۳۰ درصد است که ۳ درصد آن را دولت، ۲۰ درصد را کارفرما و ۷ درصد را کارمند پرداخت می‌کند، مبلغی که کارفرما پرداخت می‌کند باید از جیب خودش پرداخت کند نه اینکه از حقوق کارمند کسر کند، منتهی حق بیمه‌ی کارمند باید از حقوق او کسر شده و سپس حقوق پرداخت شود. دولت هم حق بیمه خود را هر سال یک‌جا در بودجه سالانه پرداخت می‌کند.
طبق ماده ۳۲ قانون تأمین اجتماعی، در مورد بیمه‌شدگانی که کارمزد دریافت می‌دارند حق بیمه مأخذ کل درآمد ماهانه آنها احتساب و دریافت میگردد این حق بیمه در هیچ‌مورد نباید از حق بیمه‌ای که به حداقل مزد کارگر عادی تعلق می‌گیرد کمتر باشد.
همچنین در صورتی که بیمه شده برای دو یا چند کارفرما کار کند هر یک از کارفرمایان مکلفند به نسبت مزد یا حقوقی که می‌پردازند حق بیمه سهم‌بیمه شده را از مزد یا حقوق او کسر و به انضمام سهم خود به سازمان پرداخت نمایند.
طبق ماده ۳۶ قانون تأمین اجتماعیکارفرما مسئول پرداخت حق بیمه سهم خود و بیمه شده به سازمان می‌باشد و مکلف است در موقع پرداخت مزد یا حقوق و مزایا سهم‌بیمه شده را کسر نموده و سهم خود را بر آن افزوده به سازمان تأدیه نماید.
در صورتی که کارفرما از کسر حق بیمه سهم بیمه شده خودداری کند شخصا مسئول پرداخت آن خواهد بود، تأخیر کارفرما در پرداخت حق بیمه یا عدم‌پرداخت آن رافع مسئولیت و تعهدات سازمان در مقابل بیمه شده نخواهد بود و سازمان باید حقوق و مزایای بیمه شده را پرداخت کند و بعداً به کارفرما برای اخذ حق بیمه‌ی پرداخت نشده مراجعه کند.
طبق ماده ۳۷ قانون تأمین اجتماعی هنگام نقل و انتقال عین یا منافع مؤسسات و کارگاههای مشمول این قانون اعم از اینکه انتقال به صورت قطعی، شرطی، رهنی، صلح حقوق یا اجاره باشد و اعم از اینکه انتقال به طور رسمی یا غیر رسمی انجام بگیرد انتقال گیرنده مکلف است گواهی سازمان را مبنی بر نداشتن بدهی‌معوق بابت حق بیمه و متفرعات آن از انتقال‌دهنده مطالبه نماید، دفاتر اسناد رسمی مکلفند در موقع تنظیم سند از سازمان راجع به بدهی واگذارکننده استعلام نمایند در صورتی که سازمان ظرف ۱۵ روز از تاریخ ورود برگ استعلام به دفتر سازمان پاسخی به دفترخانه ندهد دفترخانه معامله را بدون مفاصاحساب ثبت خواهد کرد. در صورتی که بنابه اعلام سازمان واگذارکننده بدهی داشته باشد می‌تواند با پرداخت بدهی معامله را انجام دهد بدون اینکه پرداخت بدهی حق واگذارکننده را نسبت به اعتراض به تشخیص سازمان و رسیدگی به میزان حق بیمه ساقط کند. در صورت انجام معامله بدون ارائه گواهی مذکور انتقال‌دهنده و انتقال‌گیرنده برای پرداخت مطالبات سازمان دارای مسئولیت تضامنی خواهند بود یعنی سازمان می‌توان طلب خود را از هرکدام که بخواهد بگیرد.
سازمان مکلف است حداکثر پس از یک ماه از تاریخ ثبت تقاضا مفاصاحساب صادر و به تقاضاکننده تسلیم نماید.
طبق ماده ۳۹ قانون تأمین اجتماعی کارفرما مکلف است لیست حق بیمه و حقوق و مزدی که به کارمندان پرداخت می‌کنند را حداکثر تا آخرین روز ماه بعد به سازمان اعلام و حق بیمه را پرداخت کنند. و در صورت عدم انجام این کار در مهلت مقرر جریمه‌ای معادل ده درصد حق بیمه همان ماه گرفته‌می‌شود.
در صورتی‌که کارفرما اعتراضی نسبت به حق بیمه و یا میزان جریمه داشته باشد می‌تواند حداکثر ظرف ۳۰ روز از تاریخ ابلاغ حکم، اعتراض خود را کتبا به سازمان ارائه کند، این اعتراض حداکثر ظرف یک‌ماه بررسی می‌شود.
سازمان می‌تواند بدهی کارفرما را حداکثر در ۳۶ ماه تقسیط کند.
البته برخی مواردی که به کارمندان پرداخت می‌شود از پرداخت حق بیمه معاف است که عبارتند از:
مزایای پایان کار یا سنوات
بازخرید مرخصی
حق ماموریت
عیدی و پاداش سالانه
حق شیر
مابه‌التفاوت کمک هزینه مسکن و خواروبار در ایام بیماری
پاداش نهضت سوادآموزی
حق‌التضمین یا کسر صندوق
پاداش افزایش تولید
به عبارتی این موارد از حقوق پرداختی کسر شده و حق بیمه از مبلغ باقی‌مانده محاسبه می‌شود.
کارفرماها یا دیگران را به صورت کارمندی استخدام می‌کند و یا قرارداد پیمانکاری منعقد می‌کند، در درس تفاوت قرارداد کار و پیمانکاری گفتیم که پیمانکار مستقل از کارفرما است و در ازای دریافت وجهی، پروژه را انجام می‌دهد، همانطور که کارمندان باید حق بیمه پرداخت کنند، پیمانکاران هم باید در هر قراردادی که منعقد می‌کنند حق بیمه پرداخت کنند، مبلغ این حق بیمه به دو صورت است، در صورتی‌که ابزار و وسایل انجام پروژه توسط پیمانکار تهیه می‌شود نرخ حق بیمه ۷/۷۸ درصد و در صورتی‌که ابزار و وسایل را کارفرما تهیه می‌کند نرخ حق بیمه ۱۶.۶۷ درصد است، بنابراین بهتر است کارفرما ببیند در چه صورتی بهتر است خودش وسایل را تهیه کند و در چه صورتی پیمانکار تهیه کند، به طور مثال در قراردادهایی که قیمت ابزار و وسایل بسیار گران هست بهتر است خود کارفرما ابزار را تهیه کرده و در اختیار پیمانکار بگذارد به عبارتی اگر قیمت ابزار و وسایل ۸۰۰ میلیون تومان باشد و دستمزد پیمانکار ۲۰۰ میلیون تومان، میزان حق بیمه در صورتی که ابزار را کارفرما تهیه کند می‌شود ۱۶/۶۷ درصد از ۲۰۰ میلیون ولی اگر ابزار را پیمانکار تهیه کند حق بیمه می‌شود ۷/۷۸ درصد از یک میلیارد که قطعاً حالت دوم بسیار بیشتر است پس بهتر است در اینجا خود کارفرما ابزار را تهیه کند تا حق بیمه کمتری پرداخت کند.
این حق بیمه باید در انتهای کار توسط پیمانکار پرداخت شود و در صورت عدم پرداخت، کارفرما باید پرداخت کند منتهی قانون‌گذار برای حمایت از کارفرما تکلیفی برعهده‌ی او گذاشته است که در صورت انجام این تکلیف دیگر نیازی نیست کل حق بیمه را پرداخت کند و آن هم این است که در هر قسطی که کارفرما به پیمانکار پرداخت می‌کند باید پنج درصد آن را نزد حق نگه دارد و در هنگام پرداخت قسط آخر از پیمانکار مفاصاحساب مبنی بر پرداخت حق بیمه را از او دریافت کند و در صورت دریافت مفاصاحساب، این پنج درصد کل پروژه و قسط آخر را به او پرداخت کند و اگر پیمانکار حق بیمه را پرداخت نکرد و مفاصاحسابی به او نداد، کارفرما بعد از یکسال باید این پنج درصد و قسط آخر را به تأمین اجتماعی بدهد. البته اگرچه با انجام این تکلیف کارفرما در صورت عدم پرداخت حق بیمه توسط پیمانکار مسئولیتی ندارد منتهی در عمل بهتر است در قرارداد این حق را برای کارفرما در نظر گرفت که علی‌الحساب ۱۶/۶۷ درصد مبلغ هر قسط را نزد خود نگه دارد تا در صورت عدم پرداخت حق بیمه توسط پیمانکار، کارفرما این مبلغ را پرداخت کند که گذاشتن این شرط منوط به رضایت پیمانکار است.
این پنج درصد بابت تضمین پرداخت حق بیمه‌ی کارمندان پیمانکار است به عبارتی اگر پیمانکار کارمندی نداشته باشد و خودش تک نفره کار را انجام می‌دهد دیگر نیازی نیست کارفرما این پنج درصد را کسر و نزد خود نگه دارد، بنابراین قبل از شروع کار، با ارسال یک نسخه از قرارداد به تأمین اجتماعی اینکه پنج درصد باید اخذ شود یا خیر را استعلام کنید.
تکلیف دیگری که طبق ماده ۳۸ قانون تأمین اجتماعی برعهده‌ی کارفرما است این است که باید پیمانکار را مکلف کند که پیمانکار کارمندان خودش را بیمه کرده و حق بیمه‌ی آنها را پرداخت کند.
همچنین کارفرما باید یک نسخه از قرارداد پیمانکاری را به همراه نامه‌ای به شعبه تأمین اجتماعی محل اجرای پروژوه تحویل داده و ردیف پیمان را دریافت کند.
کارفرما باید حداقل یک ماه قبل از خاتمه پروژه در صورتی‌که بداند پروژه در مهلت مقرر تمام نمیشود باید نسبت به تمدید و فعال کردن کد بیمه در تأمین اجتماعی اقدام کند و در صورت اتمام پروژه در موعد مقرر هم خلاصه عمل‌کرد را از پیمانکار دریافت کند.
مهلت پرداخت حق بیمه تا یکسال پس از خاتمه‌ی قرارداد است، خواه انجام شده باشد یا تعلیق یا فسخ و ...، در صورت عدم مراجعه پیمانکار در این مدت، کارفرما باید با پرداخت آن پنج درصد و قسط آخر به تأمین اجتماعی از خود مسئولیت را سلب کند.
مزایای بیمه برای کارمندان
خدمات پزشکی
طبق ماده ۵۴ قانون تأمین اجتماعی بیمه‌شدگان و افراد خانواده آنها از زمانی که مشمول مقررات این قانون قرار می‌گیرند در صورت مصدوم شدن بر اثر حوادث یا ابتلاء به‌بیماری میتوانند از خدمات پزشکی استفاده نمایند. خدمات پزشکی که به عهده سازمان تأمین خدمات درمانی است شامل کلیه اقدامات درمانی‌سرپایی، بیمارستانی، تحویل داروهای لازم و انجام آزمایشات تشخیص طبی می‌باشد.
افراد خانواده بیمه شده که از این خدمات استفاده می‌کنند عبارتند از:
۱- همسر بیمه شده.
۲- شوهر بیمه شده در صورتی که معاش او توسط بیمه شده زن تأمین می‌شود و سن او از شصت سال متجاوز باشد یا طبق نظر کمیسیون پزشکی‌موضوع ماده ۹۱ این قانون ازکارافتاده شناخته شود.
۳- فرزندان بیمه شده که دارای یکی از شرایط زیر باشند:
الف – کمتر از هجده سال تمام داشته باشند و در مورد فرزندان اناث به شرط نداشتن شوهر تا بیست سالگی و یا منحصرا طبق گواهی یکی از‌مؤسسات رسمی آموزشی به تحصیل اشتغال داشته باشند.
ب – در اثر بیماری یا نقص عضو طبق گواهی سازمان تأمین خدمات درمانی قادر به کار نباشند.
۴- پدر و مادر تحت تکفل بیمه شده مشروط بر اینکه سن پدر از شصت سال و سن مادر از پنجاه و پنج سال متجاوز باشد و یا اینکه به تشخیص‌کمیسیونهای پزشکی موضوع ماده ۹۱ ازکارافتاده باشند و در هر حال از سازمان مستمری دریافت ننمایند.
مستمری از کارافتادگی
بیمه‌شدگانی که طبق نظر پزشک معالج غیر قابل علاج تشخیص داده می‌شوند پس از انجام خدمات توان‌بخشی و اعلام نتیجه توان‌بخشی‌یا اشتغال چنانچه طبق نظر کمیسیونهای پزشکی مذکور در ماده ۹۱ این قانون توانایی خود را کلا یا بعضا از دست داده باشند به ترتیب زیر با آنها رفتار‌خواهد شد:
الف– هرگاه درجه کاهش قدرت کار بیمه شده شصت و شش درصد و بیشتر باشد از کارافتاده کلی شناخته می‌شود.
ب– چنانچه میزان کاهش قدرت کار بیمه شده بین سی و سه تا شصت و شش درصد و به علت حادثه ناشی از کار باشد از کار افتاده جزیی شناخته‌می‌شود.
ج– اگر درجه کاهش قدرت کار بیمه شده بین ده تا سی و سه درصد بوده و موجب آن حادثه ناشی از کار باشد استحقاق دریافت غرامت نقص‌مقطوع را خواهد داشت.
طبق ماده ۷۱ قانون تأمین اجتماعی بیمه شده‌ای که در اثر حادثه ناشی از کار یا بیماری حرفه‌ای از کار افتاده کلی شناخته شود بدون در نظر گرفتن مدت پرداخت حق بیمه‌استحقاق دریافت مستمری ازکارافتادگی ناشی از کار را خواهد داشت.
میزان مستمری ماهانه ازکارافتادگی کلی ناشی از کار عبارت است از یک سی‌ام مزد یا حقوق متوسط بیمه شده ضرب در سنوات پرداخت حق بیمه مشروط بر اینکه این مبلغ از پنجاه درصد مزد یا حقوق متوسط ماهانه او کمتر و از صد درصد آن بیشتر نباشد. در مورد بیمه‌شدگانی که دارای همسر بوده یا فرزند یا پدر و مادر تحت تکفل داشته باشند و مستمری استحقاقی آنها از شصت درصد مزد یا حقوق‌متوسط آنها کمتر باشد علاوه بر آن معادل ده درصد مستمری استحقاقی به عنوان کمک مشروط بر آن که جمع مستمری و کمک از ۶۰% تجاوز نکند پرداخت خواهد شد.
مستمری بازنشستگی
طبق ماده ۷۶ قانون تأمین اجتماعی مشمولین این قانون در صورت حائزبودن شرایط زیر حق استفاده از مستمری بازنشستگی را خواهند داشت.
۱- حداقل ده سال حق بیمه مقرر را قبل از تاریخ تقاضای بازنشستگی پرداخته باشند.
۲- سن مرد به شصت سال تمام و سن زن به پنجاه و پنج سال تمام رسیده باشد.
کسانی که ۳۰ سال تمام کار کرده و در هر مورد حق بیمه مدت مزبور را به سازمان پرداخته باشند در صورتی که سن مردان ۵۰ سال و سن زنان ۴۵ سال تمام باشد می توانند تقاضای مستمری بازنشستگی نمایند.
میزان مستمری بازنشستگی عبارتست از یک سی ام متوسط مزد یا حقوق بیمه شده ضربدر سنوات پرداخت حق بیمه مشروط بر آنکه از سی‌وپنجم، سی ام متوسط مزد یا حقوق تجاوز ننماید.
متوسط مزد یا حقوق برای محاسبه مستمری بازنشستگی عبارتست از مجموع مزد یا حقوق بیمه شده که بر اساس آن حق بیمه پرداخت گردیده ظرف آخرین دو سال پرداخت حق بیمه تقسیم بر بیست و چهار.
بازماندگان واجد شرایطی متوفی که استحقاق دریافت مستمری را خواهند داشت عبارتند از:
۱- عیال دائم بیمه شده متوفی مادام که شوهر اختیار نکرده است.
همسران بیمه شدگان متوفی که شوهر اختیار نموده‌اند (عقد دائم) در صورت فوت شوهر دوم، توسط تأمین اجتماعی مجدداً به آنها مستمری پرداخت خواهد شد. بار مالی ناشی از این تبصره از محل سه درصد (۳%) کمک دولت به بیمه‌شدگان تأمین خواهد شد.
۲- فرزندان متوفی در صورتی که سن آنان کمتر از هیجده سال تمام باشد و یا منحصرا به تحصیل اشتغال داشته باشند یا به علت بیماری یا نقص‌عضو طبق گواهی کمیسیون پزشکی موضوع ماده ۹۱ این قانون قادر به کار نباشند.
۳- پدر و مادر متوفی در صورتی که اولا تحت تکفل او بوده ثانیا سن پدر از شصت سال و سن مادر از پنجاه و پنج سال تجاوز کرده باشد و یا آنکه به تشخیص کمیسیون پزشکی موضوع ماده ۹۱ این قانون ازکارافتاده باشند و در هر حال مستمری از سازمان دریافت ندارند.
طبق ماده ۸۳ قانون تأمین اجتماعی سهم مستمری هر یک از بازماندگان بیمه شده متوفی به شرح زیر می‌باشد:
۱- میزان مستمری همسر بیمه شده متوفی معادل پنجاه درصد مستمری استحقاقی بیمه شده است و در صورتی که بیمه شده مرد دارای چند‌همسر دائم باشد مستمری به تساوی بین آنان تقسیم خواهد شد.
۲- میزان مستمری هر فرزند بیمه شده متوفی معادل بیست و پنج درصد مستمری استحقاقی بیمه شده می‌باشد و در صورتی که پدر و مادر را از‌دست داده باشد مستمری او دو برابر میزان مذکور خواهد بود.
۳- میزان مستمری هر یک از پدر و مادر بیمه شده متوفی معادل بیست درصد مستمری استحقاقی بیمه شده باشد.
مجموع مستمری بازماندگان بیمه شده متوفی نباید از میزان مستمری استحقاقی متوفی تجاوز نماید هر گاه مجموع مستمری از این میزان تجاوز کند‌سهم هر یک از مستمری‌بگیران به نسبت تقلیل داده می‌شود و در این صورت اگر یکی از مستمری‌بگیران فوت شود یا فاقد شرایط استحقاقی دریافت‌مستمری گردد سهم بقیه آنان با توجه به تقسیم‌بندی مذکور در این ماده افزایش خواهد یافت و در هر حال بازماندگان بیمه شده از صد درصد مستمری‌بازماندگان متوفی استفاده خواهند کرد.
بیمه بیکاری
بیکار، از نظرقانون بیمه بیکاری، بیمه شده ای است که بدون میل و اراده خود بیکار شده و آماده به کار باشد. چنانچه بیمه شده شمول قانون کار و تامین اجتماعی بدون میل و اراده خود بیکار گردند درصورت معرفی توسط واحدهای تعاون، کار و رفاه اجتماعی و احراز شرایط قانونی به نسبت سوابق پرداخت حق بیمه می توانند از حمایت بیمه بیکاری برخوردار گردند، ضمنا براساس این قانون، چنانچه بیمه شده ای به علت تغییرات ساختاراقتصادی کارگاه مربوطه و به تشخیص وزارتخانه ذیربط و تائید شورایعالی کار، بیکارموقت شناخته شود وهمچنین بیمه شدگانی که به علت حوادث غیرمترقبه مانند سیل، زلزله، جنگ، آتش سوزی بیکار شوند، میتوانند از مقررات این قانون استفاده نمایند. تشخیص ارادی بودن یا غیرارادی بودن بیکاری بیمه شده، برعهده کمیته ای متشکل از نمایندگان این سازمان و اداره کار و امور اجتماعی محل اشتغال بیمه شده است.
بیمه شده بیکار، برای دریافت مقرری بیمه بیکاری، باید حداکثر ظرف مدت 30 روز از تاریخ بیکاری موضوع را به واحد تعاون، کار و رفاه اجتماعی ذیربط اطلاع دهد و آمادگی خود را برای اشتغال به کار تخصصی خود یا کار مشابه آن اعلام کند.
بیمه شدگان بیکار، در صورت احراز شرایط زیر، استحقاق دریافت مقرری بیمه بیکاری را دارند:
- مشمول قانون کار و تأمین اجتماعی باشند.
- تبعه کشورهای خارجی نباشند.
- مستمری بگیر بازنشسته و یا از کارافتاده کلی نباشند.
- دارای حداقل 6 ماه سابقه پرداخت حق بیمه باشند.
- در زمره صاحبان حرف و مشاغل آزاد و بیمه شدگان اختیاری نباشد.
بیمه شدگانی که به علت بروز حوادث غیرمترقبه مانند: سیل، جنگ، زلزله و آتش سوزی بیکار می شوند، برای دریافت مقرری بیمه بیکاری، نیاز به داشتن سابقه پرداخت حق بیمه برای مدت زمان خاص ندارند و حتی اگر در روز اول کار بر اثر این حوادث بیکار شوند، با رعایت سایر شرایط مقرر می توانند مقرری بیمه بیکاری دریافت کنند. بیمه شدگان باید در دوره های کارآموزی و سوادآموزی که از سوی ادارات کار و اموراجتماعی و نهضت سوادآموزی برگزار می شود، شرکت کنند و هر دو ماه یک بار، گواهی لازم در این زمینه را به شعب تأمین اجتماعی ارائه کنند.
مدت پرداخت مقرری بیمه بیکاری به بیمه شدگان واجد شرایط، به سابقه پرداخت حق بیمه از سوی آنان بستگی دارد و در هر حال مدت آن از 36 ماه برای بیمه شدگان مجرد و 50 ماه برای بیمه شدگان متأهل و متکفل بیشتر نیست.
در صورت وجود یکی از شرایط زیر مقرری بیمه بیکاری قطع می‌شود:
- بیمه شده مجددا به کار اشتغال یابد.
- بیمه شده بیکار بدون عذر موجه از شرکت در دوره های کارآموزی یا سواد آموزی خودداری
- بیمه شده بیکار از قبول شغل تخصصی خود یا شغل مشابه پیشنهادی خودداری کن
- بیمه شده بیکار، مشمول استفاده از مستمری بازنشستگی یا از کارافتادگی کلی شود
- بیمه شده با دریافت مزد ایام بلاتکلیفی به کار اولیه برگردد
- مدت زمان استحقاقی بیمه شده برای دریافت مقرری بیکاری خاتمه یابد.
- بیمه شده فوت نماید
کارگران فصلی در صورتی که صرفا در اثنای فصل کار اخراج گردیده و بیکاری آنها بلا اراده تشخیص داده شود مشمول دریافت مقرری بیمه بیکاری خواهند بود.
بیکاران دارای قرارداد کار با مدت معین در صورتی که براساس رأی مراجع حل اختلاف در اثنای مدت قرارداد اخراج گردیده باشند مشمول استفاده از بیمه بیکاری خواهند بود.
افراد شاغل در کارهایی که ماهیت آن جنبه دائمی دارد و براساس قرارداد کار در مدت معینی مشغول کار بوده اند. با تشخیص واحدهای تعاون، کار و رفاه اجتماعی، در صورتی که در پایان قرارداد بیکار شوند و در آخرین کارگاه حداقل یک سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشند، مورد حمایت قرارگرفته و مشمول دریافت مقرری بیمه بیکاری خواهند شد.
بیکار شدگانی که وفق مقررات قانون کار و حسب آراء صادره از مراجع حل اختلاف مقرر در این قانون به دلیل قصور در انجام وظایف محوله و یا نقض آیین نامه های انضباطی کارگاه توسط کارفرما اخراج گردیده اند مستحق دریافت مقرری بیمه بیکاری نخواهند بود.
در صورتی که پس از پرداخت مقرری بیمه بیکاری به بیمه شده ای، مشخص شود که بیکاری بیمه شده، ناشی از اراده شخص وی بوده است، بیمه شده باید وجوه دریافتی به عنوان مقرری بیمه بیکاری را به سازمان تأمین اجتماعی بازپرداخت کند. همچنین بیمه شدگانی که با دریافت مزد ایام بلاتکلیفی به کار قبلی خود باز می گردند نیز باید مبالغ دریافتی را به تأمین اجتماعی برگردانند.
چنانچه بیمه شده بیکار، اشتغال مجدد خود را اعلام نکند و به رغم اشتغال همچنان به دریافت مقرری بیمه بیکاری ادامه دهد، باید مقرری دریافتی از زمان اشتغال را به تأمین اجتماعی برگرداند.
مدت دریافت مقرری بیمه بیکاری جز سوابق پرداخت حق بیمه بیمه شده محسوب میگردد.
مقرری بیمه بیکاری افراد واجد شرایط از روز اول بیکاری بیمه شده قابل پرداخت است.
کمک هزینه ازدواج
طبق ماده ۸۵ قانون تأمین اجتماعی به بیمه شده زن یا مرد که برای اولین بار ازدواج می‌کند مبلغی معادل یک ماه متوسط مزد یا حقوق با رعایت شرایط زیر به عنوان کمک‌ازدواج پرداخت می‌شود.
۱- در تاریخ ازدواج رابطه استخدامی او با کارفرما قطع نشده باشد.
۲- ظرف پنج سال قبل از تاریخ ازدواج حداقل حق بیمه هفت صد و بیست روز کار را به سازمان پرداخته باشد.
۳- عقد ازدواج دائم بوده و در دفتر رسمی ازدواج به ثبت رسیده باشد.
مزد یا حقوق متوسط موضوع این ماده عبارت است از جمع دریافتی بیمه شده ظرف دو سال قبل از ازدواج که به مأخذ آن حق بیمه‌پرداخت شده است تقسیم بر ۲۴.
در صورتی که طرفین عقد ازدواج واجد شرایط مذکور در این ماده باشند کمک ازدواج به هر دو نفر داده خواهد شد.
کمک عائله‌مندی
طبق ماده ۸۶ قانون تأمین اجتماعی کمک عائله‌مندی به ازای هر فرزند بیمه شده پرداخت می‌شود مشروط بر آن که:
۱- بیمه شده حداقل سابقه پرداخت حق بیمه هفت صد و بیست روز کار را داشته باشد.
۲- فرزنـدان اناث بیمه شده در صـورت نداشتن شغل یا شوهر و فرزندان ذکور وی تا سن بیست سالگی و بعد از آن منحصراً به تحصیل اشتغال داشته باشند تا پایان تحصیل یا در اثر بیماری یا نقص عضو طبق‌گواهی کمیسیونهای پزشکی موضوع ماده ۹۱ این قانون قادر به کار نباشند.
میزان کمک عائله‌مندی معادل سه برابر حداقل مزد روزانه کارگر ساده در مناطق مختلف برای هر فرزند در هر ماه می‌باشد.
پرداخت کمک عائله‌مندی به عهده کارفرما می‌باشد و باید در موقع پرداخت مزد یا حقوق به بیمه شده پرداخت شود.
هزینه کفن و دفن
طبق ماده ۸۴ قانون تأمین اجتماعی هرگاه بیمه شده فوت کند هزینه کفن و دفن او از طرف سازمان تأمین خدمات درمانی پرداخت خواهد شد.
این مقاله به کوشش فرشته گوهری و دیگر اعضای تیم تولید محتوای دادتیم تولید شده است. تک‌تک ما امیدواریم که با تلاش خود، تاثیری هر چند کوچک در بهبود کیفیت وب فارسی داشته باشیم.
